آینده گفتمان اسلام سیاسی در خاورمیانه (از سال2011 تا سال 2030)
نویسنده
چکیده مقاله:
نگاهی به تحولات یک قرن اخیر در خاورمیانه نشان می دهد اسلام گرایی نه تنها در بیشتر رویدادها، تحولات و دگرگونی‌های مهم غائب نبوده، بلکه همیشه به عنوان کنشگری فعال در این رویدادها نقش آفرینی کرده است. یکی از بارزترین آن‌ها حضور فعال اسلامگرایان در انقلابهای عربی سال 2011 و تحولات پس از آن بوده است. در این تحولات، خوانش های مطرح گفتمان اسلام سیاسی اعم از از شیعی، سنی یا معتدل و افراطی و بنیادگرا و... نقش آفرینی کرده اند. این امر را می توان نقطه عطفی در بازیگری همه جانبه اسلام گرایان در تحولات خاورمیانه به حساب آورد. هر چند روندهای طی شده در چند سال اخیر حاکی از افزایش تهدیدات و آسیبهای اسلامگرایان و گفتمان اسلام سیاسی بوده است، اما این امر به معنی پایان کار گفتمان اسلام سیاسی نیست، بلکه میتواند حاکی از میزان نفوذ و قدرت اسلام گرایان در معادلات سیاسی- امنیتی، اجتماعی و فرهنگی خاورمیانه و فضای وسیع کنشگری آنان باشد. این که گفتمان اسلام سیاسی چه وضعیتی در آینده این منطقه خواهد داشت، سوال اصلی این مقاله است. این سوال با بهره گیری از مبنای مفهومی و نظری تحلیل گفتمان انتقادی لاکلاو موف و با استفاده از روش آینده پژوهی تحلیل لایه لایه‌ای علتها، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و با توجه به یافتههای تحقیق در نهایت سناریوهای مطلوب و مرجح تدوین گردیده است.
منابع مشابه
گفتمان اسلام سلفی و جهانیشدن امنیت خاورمیانه
هدف اصلی این نوشتار، بررسی تأثیر گفتمان سلفی در جهان اسلام بر جهانیشدن امنیت خارمیانه است. این پژوهش، طبق رویکرد بابی سعید به مسئله اسلام سیاسی، این مقوله را با پوشش گفتمانی مطالعه میکند. اسلام سلفی به مثابه گفتمان، با موضع رادیکال خود در مقابل گفتمان سکولار غرب، تاحد زیادی باعث دلمشغولی جامعه بینالمللی شده است. گفتمان مذکور، به دلیل به چالش کشیدن نظم بینالمللی غربی و ارجاع ب...
متن کاملآینده اسلام سیاسی در عصر جهانی شدن: مروری بر دیدگاه های مختلف درباره آینده اسلام سیاسی
در سال‌های اخیر دو دیدگاه اصلی درباره اسلام سیاسی شکل گرفته است؛ یک دیدگاه معتقد است؛ اسلام سیاسی، پدیده‌ای مسالمت‌جوو مدرن است و امکان سازش میان آن و مفاهیم مدرن غربی وجود دارد. بدین معنا اسلام سیاسی نه تنها پدیده‌ای سنتینیست بلکه نهایتا منطق مدرنیته غربی را نیز می‌پذیرد و دیدگاه دیگر معتقد است؛ اسلام سیاسی، پدیده‌ای خشونت آمیز، غیر دمکراتیک و سنتی است. بدین معنا اسلام سیاسی پدیده‌ای کهنه و نخ...
متن کاملفرایند هژمونی گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی از خرداد 1342 تا خرداد 1360
انقلابها را میتوان در سطوح ریشهها و دلایل؛ روندها ؛ پیامدها و نتایج تحلیل کرداین مقاله بر موضوع ریشههای گفتمانی شکل گیری انقلاب و نیز روند گذار به نظام پساپهلوی متمرکز شدهاست. انقلاب اسلامی حاصل رقابت گفتمانهای چپ، پهلویسم، اسلام سیاسی فقاهتی و ملی گرایی است که برای رسیدن به مقام هژمونی چندین دهه با هم منازعه داشتند. رقابت و منازعات گفتمانی دهههای1340تا 1360 بازه زمانی این مقا...
متن کاملروند اسلام گرایی در ترکیه و آینده اسلام سیاسی
مقاله حاضر با هدف آینده پژوهی اسلام سیاسی در کشور ترکیه به روش کیفی و مصاحبه با خبرگان انجام شده است. تجزیه و تحلیل یافتههای تحقیق نشان میدهد پیشران‌های اسلام سیاسی در ترکیه شامل 12 مورد به ترتیب: تضاد طبقاتی و زوال اقتصادی؛ بحران مشروعیت دولت؛ بحران فرهنگ و مدرنیزاسیون؛ ساختار مذهبی، قومی و رشد اسلام‌خواهی در جامعه؛ رشد و توسعه جامعه مدنی؛ بسط و تعمیق سکولاریسم در جامعه؛ متغیرهای بینالملل...
متن کاملتحولات اخیر منطقه خاورمیانه و آینده «گفتمان انقلاب اسلامی ایران»
در صورتی که ارتباط میان «گفتمان انقلاب اسلامی ایران» و تحولات منطقه موسوم به «بیداری اسلامی» را ارتباطی دو سویه فرض کنیم، باوجود پژوهش های گسترده دربارۀ تاثیر گفتمان انقلاب اسلامی ایران بر بیداری اسلامی، سویه دوم این رابطه که تاثیرات «جنبش های منطقه» بر آینده گفتمان انقلاب اسلامی است، موضوع مهمی است که کمتر مورد توجه پژوهشگران واقع شده است. بر این اساس تاثیر تحولات منطقه بر آینده گفتمان انقلاب ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 3
صفحات 79- 112
تاریخ انتشار 2018-09-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023